3 min Leestijd

De stemacteur weggestemd? Het gebruik van AI in voice-overs

Stemacteurs hebben een nieuwe concurrent genaamd Artificial Intelligence, beter bekend als AI. Vandaag heeft namelijk de Nederlandse tak van de supermarktketen Aldi bekendgemaakt stemacteur Diederik Ebbinge, al bijna vier jaar de stem achter de bekende Aldi-reclames, te vervangen door kunstmatige intelligentie. Voor Nederland voor zover bekend een primeur.

Aldi schijnt de AI-stem te hebben gemaakt op basis van tien werknemers van de winkelketen met behulp van software van Soundcircus. Dankzij deze AI-stem is Aldi in staat om goedkoper reclames te maken. Voor andere bedrijven waarschijnlijk een interessante boodschap…

Want niet alleen de supermarkten in de wereld kunnen AI inzetten voor hun campagnes. Ook producenten, (televisie)omroepen, radiozenders, podcastmakers, gameontwikkelaars, animatiestudio’s, noem maar op, kunnen voor hun voice-overs AI inzetten. Hier een aantal tips voor in contracten.

De stemacteur die zijn stem weggeeft

Op de ‘ouderwetse’ manier een voice-over opnemen betekent dat een stemacteur de opdracht krijgt een stuk tekst in te spreken. Vaak wordt in dit soort contracten overeengekomen dat de stemacteur alle rechten op zijn ingesproken stuk tekst overdraagt aan bijvoorbeeld de producent. Daarbij wordt dan een opsomming gegeven voor welke doeleinden het ingesproken stuk tekst kan worden gebruikt.

In veel contracten zal nu geen artikel zijn opgenomen of er synthetische versies van het ingesproken stuk tekst mogen worden gemaakt. En met synthetische versies wordt bedoeld: versies die zijn gecreëerd of gemodificeerd door AI. Met de opkomst van stem-genererende AI is het zeker verstandig om van tevoren afspraken te maken het recht van de producent om met behulp van AI de stem te gebruiken om synthetische versies te genereren. Én of daar wel of niet een aanvullende vergoeding voor nodig is.

Bovendien is het slim om van tevoren na te denken over waar de producent de stem van de stemacteur allemaal voor mag gebruiken. Want is het de bedoeling dat de AI-stem van de stemacteur alleen gebruikt mag worden voor die specifieke commercial? Of mag de klant het recht krijgen om met behulp van de AI-stem van de stemacteur alle toekomstige commercials te maken, zonder dat daarbij de stemacteur zelf nog wordt betrokken? Ook hiervoor is het zowel voor de klant als de stemacteur aan te raden om voorwaarden te stellen aan het gebruik van de stem van de stemacteur.

Ook als het contract met de stemacteur wordt beëindigd moet worden nagedacht over wat er met de AI-stem mag worden gedaan. Zal de producent bijvoorbeeld nog de mogelijkheid hebben om ook na beëindiging van het contract de AI-stem te mogen gebruiken?

Tot slot valt nog een positieve reden te geven voor het gebruik van de AI-stem van een stemacteur. AI-systemen kunnen namelijk van fragmenten van geluidsopnamen een synthetische versie maken die kan worden ingezet als de stemacteur plotseling overlijdt of wegens ziekte zijn werkzaamheden niet voort kan zetten. Dit moet wel contractueel worden afgesproken en ook moet rekening worden gehouden met een eventuele vergoeding voor de nabestaanden.

Als filmrecht en mediarecht advocaten hebben wij veel ervaring met het opstellen van dit soort contractuele bepalingen. Dus ben je aan het overwegen AI te gaan gebruiken in voice-overs of wordt jou als stemacteur gevraagd jouw stem te mogen gebruiken voor synthetische versies, neem dan vooral even contact op. Dan kijken we samen naar de mogelijkheden voor dergelijke contractuele bepalingen.

Bron: AD, “Aldi-stem Diederik Ebbinge gedumpt voor een ander, die niet bestaat: ‘Vervelende ontwikkeling” nieuwsbericht 12-04-2024

About Alexandra Iedema

Alexandra is gedreven en volhardend. Haar energieke en doelgerichte aanpak, waarin zij tot de essentie doordringt, zet zij graag in om complexe juridische kwesties vanuit nieuwe en creatieve invalshoeken te benaderen.   Alexandra adviseert, contracteert en procedeert op het gebied van intellectueel eigendom, mediarecht, privacy, (internationale) contracten en arbeidsrecht. Hiernaast is Alexandra bestuurslid van de stichting S.O.S. en lid van de kascommissie van de Vereniging Kunst Cultuur en Recht.

Meer over Alexandra Iedema